Het coronavirus heeft verschillende aspecten van onze samenleving ondergedompeld in chaos en onzekerheid, en het onderwijs is geen uitzondering. Bij Studytube, dat een compleet leerplatform aanbiedt in samenwerking met ruim 1.000 opleiders, stelden verscheidene opleidingspartners steeds weer dezelfde vraag: hoe kunnen wij onze klassikale cursussen versneld omzetten naar een online aanbod?
Hidde Oltmans, Learning Partner Manager bij Studytube, bevestigt dat het leerlandschap drastisch aan het veranderen is. "Onze opnamestudio is volgeboekt," zegt hij. "Verschillende opleidingspartners vragen raad aan onze Learning Consultants om hun klassikale trainingen te vertalen naar een online equivalent. Zo kunnen bedrijven ook in coronatijd de leerbehoeften van hun medewerkers naar wens vervullen."
Opleidingsinstituten Lindenhaeghe en Language Partners, die onder meer via Studytube hun opleidingen openstellen, maakten tijdens het voorjaar die online metamorfose door. Hun verhalen tonen aan hoe, als de nood het hoogst is, de digitale redding verrassend nabij blijkt.
Online leerexperimenten vóór corona
Voor de coronacrisis waren zowel Lindenhaeghe als Language Partners al vertrouwd met online leervormen. Language Partners, dat taaltrainingen op maat verzorgt, werkte al volop met blended trainingen en e-learnings, en maakte af en toe gebruik van virtual classrooms. Het online assortiment van Lindenhaeghe, dat opleidingen aanreikt binnen de financiële dienstverlening, bevatte e-learnings en vooraf opgenomen colleges.
Enkele jaren geleden testte Lindenhaeghe voor de eerste keer een virtual classroom, maar na drie maanden maakten technische beperkingen een einde aan het verhaal. "Ook de markt was er nog niet klaar voor," aldus Ewald Bary, Algemeen Directeur bij Lindenhaeghe. Begin 2020 begon de opleider wel een strategie uit te tekenen om online leren uitvoerig te implementeren tijdens de periode 2021-2022.
Niet veel later legde het coronavirus onze maatschappij lam. Het hele land ging in lockdown; mensen bleven zoveel mogelijk thuis om de verspreiding van de onbekende en onzichtbare vijand tegen te gaan. Klassikale trainingen verdwenen van de ene dag op de andere uit onze kalenders.
Een versnelde digitale transformatie
Bij Lindenhaeghe rinkelde al snel de telefoon: een bezorgde cursist wilde echt wel graag blijven leren – pandemie of niet. De avond erna stond de training, volledig getest, klaar in een virtueel klaslokaal. Bary: "Dus toen hebben we in drie werkdagen tijd ons complete assortiment aan klassikale opleidingen omgezet naar virtual classroom-opleidingen."
Ook Language Partners ontwikkelde bliksemsnel nieuwe producten zoals o.a. e-learnings en crash courses om optimaal in te spelen op de veranderende leerbehoeften. In een recordtempo leidde men trainers op en kregen klanten uitgebreide informatie over het "nieuwe normaal": een volledig digitale leeromgeving.
"Volgens mij zaten we allemaal de hele tijd aan de telefoon – het lijkt al een eeuwigheid geleden," lacht Marieke Rovers, Salesmanager bij Language Partners. "Ondertussen waren mensen achter de schermen druk bezig met de technische faciliteiten, zodat we binnen een week al onze lopende en geplande trainingen konden omzetten naar virtual classrooms."
Zowel trainers als cursisten reageerden laaiend enthousiast. "Wat daar vooral toe heeft bijgedragen," denkt Bary, "is dat we als samenleving van het ene moment op het andere gedwongen werden om te communiceren via een computerscherm. Daarom hebben we het online leren in één keer omarmd."
Flexibiliteit en verbondenheid
De coronacrisis bracht niet alleen hectiek en ellende, maar belichtte paradoxaal genoeg ook de mooiere kanten van de mens. "Onze medewerkers waren veel meer in staat om om te gaan met verandering dan ik had verwacht," geeft Bary toe. "Ik ben onder de indruk van de verbondenheid die we met elkaar hadden zonder bij elkaar te zijn. Die welwillendheid om mee te gaan met die veranderingen om zo ons bestaansrecht te behouden – het heeft me positief verrast."
"Het is wel mooi om te zien hoe flexibel je eigenlijk met z'n allen bent," beaamt Rovers. "Dat heeft ons sterker gemaakt en vertrouwen gegeven voor de toekomst. Natuurlijk gaan er wel eens dingen mis – niet iedereen heeft een snelle internetverbinding – maar uiteindelijk doen we het samen: je moet hetzelfde doel nastreven en van elkaar leren."
Op naar een blended toekomst
Zowel Bary als Rovers zijn ervan overtuigd dat online leren een blijver is. "Online leren is geen tijdelijk fenomeen, maar een toevoeging aan de manieren waarop je opleidingen kunt verzorgen," concludeert Bary. "Het wordt versneld gemeengoed."
Daarbij zal de aard van trainingen een belangrijke rol spelen. Theoretisch gerichte cursussen boordevol feitelijke kennis en begrippen vinden bijvoorbeeld online een perfect draagvlak. Opleidingen die doelen op de ontwikkeling van interpersoonlijke vaardigheden floreren dan weer in een combinatie met contactonderwijs. Bij Language Partners merken ze bovendien dat de klantvraag erg varieert: sommigen willen volledig online verder, terwijl anderen resoluut kiezen voor grotere zalen, zodat ze hun medewerkers offline kunnen scholen in een veilige omgeving.
Bary verwacht een toekomst met blended learning in een hoofdrol. "Ik denk dat we naar een combinatie gaan van clicks and bricks," legt hij uit. "Vakinhoudelijke verdieping kan je online maken, maar voor casuïstiek verwacht ik ook wel een klassikaal gedeelte, omdat je daar praktische situaties wilt nabootsen."
Voor Rovers gaat deze woelige periode gepaard met ongeziene kansen. "Deze tijden bieden mogelijkheden, en ik denk dat je als organisatie alleen kan blijven bestaan als je meegaat in die ontwikkelingen," verklaart ze. "Wij zien een verschuiving naar self-paced learning en asynchroon leren, waarbij cursisten leren op hun eigen tempo, en social learning, waar men kennis verwerft via sociale interactie. Daarom ontwikkelen we volop een nieuw leeraanbod dat daarbij aansluit en ons future-proof maakt. Heel veel zaken zullen niet meer worden zoals ze ooit waren, maar dat biedt ook kansen. Niets doen is geen optie."
