De arbeidsmarkt verandert. Zo ook de eisen die worden gesteld aan medewerkers binnen een organisatie. De competenties die gisteren belangrijk waren, zijn morgen overbodig. Natuurlijk is dit enigszins overdreven. Toch weerhoudt dat ons niet om deze belangrijke vraag te stellen: "Zijn we vandaag klaar voor de benodigde competenties van de toekomst?"
Toekomst vraagt om persoonlijke ontwikkeling
Robots, autonoom transport, biotechnologie en kunstmatige intelligentie: stuk voor stuk ontwikkelingen die vormgeven aan de manier waarop we leven en werken. Nu, maar zeker in de toekomst. Sommige beroepen verdwijnen zelfs of maken plaats voor nieuwe beroepen. Wat vaststaat is dat toekomstige medewerkers die langer willen blijven op de arbeidsmarkt, zich vaker moeten aanpassen om te voldoen aan de benodigde capaciteiten. Zij hebben een leven lang leren voor zich.
Direct aan de slag? Download nu 'Hét competentiehandboek voor toekomstgerichte organisaties'.
Onmisbare competenties in 2020
Kunnen we dan nu al iets zeggen over wat verwacht wordt van medewerkers in de toekomst? Volgens het Institute for the Future wel. Zij onderzochten in 2011 welke competenties van belang zijn voor de arbeidsmarkt in 2020:
1. Probleemoplossend denken
Computers nemen veel processen over. Denk bijvoorbeeld aan de productie van goederen of het automatiseren van diensten. Deze veranderingen zorgen voor een toenemende vraag naar vaardigheden waar computers juist niet goed in zijn. Dit zijn de denkvaardigheden die niet in codes omgezet kunnen worden, bijvoorbeeld het analyseren, evalueren en het creëren van nieuwe ideeën of producten. Het menselijk inzicht is hier, gelukkig, nog steeds voor nodig.
Een competentie die hieraan ten grondslag ligt is het probleemoplossend vermogen. Hieronder verstaan we het vermogen om problemen te signaleren en een oplossing te creëren voor deze problemen. Doordat de wereld steeds complexer wordt, krijgen medewerkers vaker te maken met gecompliceerde vraagstukken. Het is belangrijk dat medewerkers dan in staat zijn de problemen te analyseren en het vraagstuk strategisch aan te pakken.
2. Samenwerkend vermogen
In een volledig globaal verbonden wereld worden medewerkers geacht in staat te zijn in elke omgeving te functioneren. Dit vergt taalvaardigheden en aanpassingsvermogen, maar doet ook een beroep op het samenwerkend vermogen.
Het onderzoek van the Institute for the Future wijst uit dat een innoverende groep medewerkers bestaat uit een combinatie van verschillende leeftijden, vaardigheden, disciplines en manieren van denken. Medewerkers met sterke samenwerkende capaciteiten weten om te gaan met de verschillen binnen een diverse groep. Daardoor komen zij gezamenlijk tot een hoger niveau.
3. Sociale intelligentie
In de toekomst zullen steeds meer processen zijn geautomatiseerd, maar gelukkig leggen computers het nog altijd af tegen menselijke vaardigheden op een aantal onderdelen, zoals op het sociale gebied en het begrijpen van emoties. Dat brengt ons op competentie drie: sociale intelligentie.
Sociale intelligentie is het begrijpen wat verschillende doelgroepen willen en wat hen aanzet tot actie. Het is belangrijk om te komen tot de kern van de wensen en behoeften van deze doelgroepen. Dan kun je namelijk snel reageren op de signalen die ze afgeven.
Computers zijn nog niet volledig in staat om sociale intelligentie toe te passen. Daarom blijven medewerkers hierin belangrijk. Jouw medewerkers zijn namelijk in staat om emoties van anderen op te vangen en het gedrag, de toon en woorden te plaatsen in de context van hun omgeving.
4. Creativiteit
Creativiteit is de vierde competentie, en deze wordt alleen maar belangrijker in de toekomst. Om als organisatie de concurrentie voor te zijn, is creativiteit een vereiste. Het helpt bij het bedenken van nieuwe werkwijzen, verbeteringen en originele ideeën en zorgt dat de organisatie opvalt in de menigte.
Met creatieve medewerkers in dienst, sta je als organisatie open voor andere benaderingswijzen. Daarnaast ben je in staat om iets op meerdere manieren uit te voeren. Je denkt als organisatie buiten bestaande kaders. Hierdoor ontstaan verrassende oplossingen die sterk afwijken van de gebruikelijke benadering.
Deze competentie bezitten sommige medewerkers al van nature. Toch gaat hier veel tijd en inzet mee gemoeid. Creativiteit kun je trainen door te oefenen in denktechnieken zoals brainstormen en mindmapping.
5. Computational thinking
Computational thinking betekent het verwerken van datagegevens en het omzetten van deze gegevens in concepten. Met de digitalisering en technologisering komen steeds meer en specifiekere data de organisatie binnen. De juiste digitale tools inzetten en uitdagingen vertalen naar concepten in een snel veranderende digitale omgeving, vraagt om uitgebreide kennis van dataverzameling en dataverwerking. Medewerkers die dit goed kunnen, worden alsmaar waardevoller voor innovatieve organisaties.
Naast het ontwikkelen van computational thinking-vaardigheden, moeten medewerkers zich bewust zijn van de beperkingen. Zo zijn de gebruikte modellen zo goed als de data die gebruikt worden in het model. Houd daarom in het achterhoofd dat zelfs de beste modellen een benadering van de realiteit zijn en niet de realiteit zelf. Daarnaast moeten medewerkers in staat zijn om ook te kunnen handelen in de afwezigheid van de juiste data en niet in paniek te raken wanneer een algoritme in het proces ontbreekt.
6. Inzicht in nieuwe media
Het belang van verschillende communicatiekanalen wordt in de toekomst groter en groter. Vooral content die de gebruiker genereert, neemt een prominentere plek in in het bedrijfsleven. Denk aan bijvoorbeeld video's, blogs en podcasts. De statische vormen van communicatie, bijvoorbeeld een PowerPointpresentatie, maken plaats voor meer interactieve vormen van communicatie.
De toekomst verwacht dat medewerkers verschillende nieuwe media managen op eenzelfde manier als de papieren informatie van nu. Medewerkers moeten steeds meer in staat zijn om hun eigen visuele informatie te creëren en te presenteren. Op deze manier genereren zij namelijk betrokkenheid onder hun doelgroep. Hierdoor is het bezitten van geavanceerde vaardigheden om met deze creatieve tools om te gaan alleen maar belangrijker.
7. Multidisciplinair
Multidisciplinariteit is het hebben van de kennis en de vaardigheden om concepten te begrijpen die meerdere disciplines omvatten. In de 20ste eeuw was het normaal om als medewerker gespecialiseerd te zijn in één bepaald onderwerp of discipline. In de toekomst verwachten organisaties juist dat medewerkers een combinatie van disciplines beheersen.
The Institute for the Future omschrijft de ideale werknemer van het volgende decennium als "T"-vormig. Zij hebben extensieve kennis van minimaal één onderwerp, maar kunnen deze kennis vertalen naar een breder scala aan disciplines.
Neem bijvoorbeeld een HR-manager. Hij of zij moet gespecialiseerd zijn in recruitment, maar moet ook kennis bezitten over onderwerpen zoals talentmanagement, de meest recente ontwikkelingen op opleidingsgebied, wet- en regelgeving, CRM-systemen of data-analyses.
8. Efficiënte informatieverwerking
Via verschillende communicatiekanalen komt een oneindige stroom aan informatie op ons af. Het is lastig om al deze informatie optimaal te verwerken. Daarom is het belangrijk dat medewerkers snel de juiste informatie filteren uit deze grote stroom. Gezien de voorspelde toename van informatie, wordt dit alleen maar lastiger in de toekomst. Daarom beschouwen we efficiënte informatieverwerking als belangrijke competentie in 2020.
De nieuwe generatie medewerkers moeten bedreven raken in het werken met nieuwe tools. Daarnaast moeten zij nieuwe technieken kunnen ontwikkelen om cognitieve overdosis te voorkomen. Denk bijvoorbeeld aan technieken als sociaal filteren - het ordenen en taggen van data zodat informatie van een hogere kwaliteit wordt gescheiden van de overige ruis.
Competentieontwikkeling is ook nu al belangrijk
Kijkende naar bovenstaande toekomstbestendige competenties valt op dat de meeste nu ook al van belang zijn, omdat de digitalisering en technologisering zich steeds verder doorzetten. Je kunt zeggen dat we momenteel in een soort overgangsfase zitten. Medewerkers komen nu nog weg met een gebrek aan bepaalde competenties, maar in de toekomst ontkomen ze niet meer aan de grote stroom aan data of de overlap van disciplines.
Dus, aan de slag met competentiemanagement? Download dan nu 'Hét competentiehandboek voor toekomstgerichte organisaties'.
